اشعار وی با ترجمۀ کلمن بارکس از پرفروشترین کتابها در امریکا طی دو دهۀ اخیر بوده است. بیت اول رباعی ذیل از معروفترین ابیات مولانا در میان امریکاییان است:
از کفر و ز اسلام برون صحرایی است/
ما را به میان آن فضا سودایی است
(بارکس، رومی اصل: 36)
خوانندگان امریکایی بر اساس این بیت به تصوری عامهپسند از عرفان مولانا قناعت کردهاند و با استناد به همین بیت، گمان میکنند تصوف قلمرویی فراتر از دین است.
پیام مولانا برخلاف تلقی هواداران جنبش «معنویتگرایی، نه دینداری» این نیست که اهل طریق میتوانند بهتنهایی پا در راه بگذارند و لزومی ندارد خویشتن را برای فهم عمل درست به زحمت بیفکنند؛ بلکه وی متابعت از پیر و مرشد را بسیار چالشبرانگیزتر از انجام اعمال و مناسک دینی میداند.
مطابقتها و مشابهتهایی بین آموزههای مولانا و گرایش جدید «معنویتگرایی، نه دینداری» وجود دارد و بیشک محبوبیت هر دو به هم وابسته است؛ اما به هر روی تفاوت بسیاری است بین مقدمدانستن احساس آرامش ازطریق انجام آیینهای فردی و دستیابی به مقامات معنوی ازطریق اظهار نزد شیخ کامل؛ حتی اگر در هیچیک از این دو طریق، دینداربودن در معنای متعارف آن شرط لازم نباشد.
متن کامل این نوشته جاوید مجددی را با ترجمه عظیمه ستاری در شماره دوم نگاه آفتاب بخش همسایه بخوانید.